Rau đọt choại (rau chạy) là một loại rau mọc dại ở miền Tây. Cũng chẳng người nào biết đọt choại có từ khi nào, chỉ biết rằng nó đã xuất hiện từ rất lâu trong ca dao xưa, trong cuộc sống của người dân miền Tây từ thời xưa cũ.
Hái rau đọt choại
Rau choại có mặt hầu như ở khắp nơi trong vùng Đồng Tháp Mười. Nó thuộc họ dây leo, thân bò tới đâu thì bám rễ tới đó, sống được trong vùng bưng, trũng nhờ bộ rễ có sức hút nước mạnh, đặc biệt rất thích ứng với những vùng đất nhiễm phèn ở Tháp Mười.
Bạn Đang Xem: Rau đọt choại, sản vật thiên nhiên tặng thưởng cho người miền Tây
Đọt choại mọc hoang dại, tự nhiên thành từng đám um tùm, rau được người dân kỳ công, len sâu trong bụi rau, hái từng đọt một:
Rủ nhau lên đất bảy nghìn
Hái rau choại chột, nhổ bàng về đương
Choại chột thì chấm nước tương
Bàng thì đương nóp người thương tôi nằm
Xem Thêm : Đặc sản Đồng Tháp Mười – Bánh xèo Cao Lãnh
Rau choại (rau chạy, đọt choại) hương vị ngọt thanh tự nhiên, ăn vào có cảm giác trơn trơn như đậu bắp nhưng ngọt và ngon hơn rất nhiều. Đọt choại là loại rau thân yêu, thân thuộc với bất kỳ người miền Tây nào.
Ngày xưa đọt choại mọc nhiều vô số kể, là loại rau thân thuộc của người dân miền Tây trong mỗi bữa cơm. Sẵn có mớ cá đồng, men ra đám rau choại kế bên nhà hay trong đồng khi đi nhổ bàng, giăng lưới là hái được cả rổ rau đầy ấp về luộc, xào, nấu canh.
Tôi nhớ, khi mới hơn 10 tuổi tôi đã tự cầm rổ tre đi sâu vào trong cánh trừng tràm bên kia con sông nhà hái rau choại. lúc đó tôi mê lắm việc hái những cọng rau choại chột mập núc ních, xanh non mơn mỡn. Bữa nào đi lúc sương sớm, lúc mới dứt trận mưa râm là đọt choại đơm đều hái mỏi cả tay, đầy rỗ lúc nào chẳng biết.
Nói vậy chứ hái đọt rau choại đòi hỏi phải quen đường thuộc lối, nếu như tơ mơ có khi gặp trúng ổ ong vò vẻ rồi bị ong đốt cho sưng mặt.
Những món ngon từ rau đọt choại
Ở xứ tôi, người dân mê nhất là rau choại luộc chấm mấm nêm ăn với cá đồng cừu giòn, và tôi đây cũng vậy. Nước luộc đọt choại thì không bỏ, mà cho vào đó chút muối, chút mì chính để húp xì xoạp sau bữa ăn, chất ngọt của nó không thua bất cứ loại canh nào.
Đó là những món ăn thân thuộc trong những bữa cơm của tôi và gia đình ngày trước. Vì hồi ấy, quê còn nghèo túng, nhà nào cũng tự kiếm cá đồng, hái rau đồng về thay đổi bữa. đơn thuần vậy đó mà đứa nào cũng no tròn, khỏe mạnh.
Đọt rau choại ngoài luộc chấm mấm nêm, chấm nước tương, nước mắm chua ngọt thì còn rất ngon khi xào tỏi, xào thịt bò, nấu lẩu, nấu canh chua… Vì là loại rau đồng tự nhiên, thừa hưởng hương vị ngọt ngào, tinh tế của thiên nhiên tặng thưởng mà loại rau mọc đồng này làm món gì cũng ngon.
Xem Thêm : Bánh pía Sóc Trăng hiệu nào ngon nhất?
Ngày nay trong nhiều nhà hàng, quán ăn nơi phố thị còn có rất nhiều món ngon từ đọt choại được thực khách yêu thích vì nó là một đặc sản miền Tây hấp dẫn.
Khám phá thêm công dụng hữu ích của dây rau choại
Ngoài đọt choại ăn được, dây của cây cây choại cũng có công dụng hữu ích. Thân dây choại rất dài (10-20 m) rất dai và bền, chịu dược lâu trong nước nên được sử dụng làm dây bện đăng, nò, lộp đánh cá và dây thừng chịu mặn
Người dân vùng Đồng Tháp Mười thường vào rừng chọn lựa những dây choại già, cắt thành đoạn tùy ý, đem về phơi khô bó lại thành bó để dành. những người chuyên làm nghề cá, dây choại là bạn đồng hành của họ khi cần để bện nom, lợp, đăng, đó… Dây choại còn sử dụng để làm nuộc lạt lợp nhà, buộc lại cái kèo, đòn tay trong ngôi nhà đơn sơ của người đi khai phá ngày trước.
Khoảng 15 năm trở về trước, ở quê tôi người dân vẫn kiếm thêm thu nhập nhờ việc đi bứt dây choại về phơi khô bán. Hồi đó tôi chừng 10-11 tuổi, cũng tinh nghịch chạy theo chân cha vào những cánh rừng tràm, những đồng choại mọc hoang đi bứt dây choại. Hồi ấy, những cánh đồng rau choại còn hoang vu, chưa được khai phá, nên có lần cha và mấy anh em tôi gặp trúng tổ ong, bị đánh cho mấy mủi, về sưng húp mặt.
Sau này có nhẽ vì có quá nhiều những sản phẩm thay thế hiện đại, tiện lợi, chẳng tốn công như dây choại mà nghề bứt dây choại đã không còn nữa. Cũng lâu lắm rồi, nhà tôi không sử dụng dây choại, không nhìn thấy những sợi dây choại già dẻo dai – vì những cánh đồng rau choại mọc đồng hoang cũng không còn nữa.
Theo thời gian, từ một loại rau mọc hoang dại, đọt choại ngày nay trở thành đặc sản nổi tiếng ở miền Tây. Trở thành loại rau ngon được người dân thành phố săn tìm. Và ngày nay những cánh đồng đọt choại tự nhiên cũng ít đi nhiều, thay vào đó là những mảnh ruộng, vườn cây được người dân khai khẩn canh tác…
Vậy nên rau đọt choại dần trở thành miền ký ức thương nhớ của mỗi người dân miền Tây mỗi khi bắt gặp, hay được dịp về quê thưởng thức.
Trang chủ: Đặc sản Việt Nam
Đặc sản khu vực: Đồng Bằng Sông Cửu Long
