Mắm tép Gia Viễn là loại đặc sản nổi tiếng của vùng đất thiêng liêng Ninh Bình, Nơi đây không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên hữu tình mà còn có nền ẩm thực truyền thống vô cùng phong phú. Theo chân MIA.vn để khám phá nhiều hơn về ẩm thực Ninh Bình nói chung và món mắm tép nói riêng nhé.
Gia Viễn là một vùng đất chiêm trũng của Ninh Bình, nơi đây sắp như quanh năm luôn ngập trong nước. Chính vì địa hình đặc trưng này mà địa phương có nguồn thủy sản nước ngọt rất phong phú, từ đó tạo nên nhiều món ăn mới lạ và hấp dẫn, mắm tép Gia Viễn là ví dụ tiêu biểu.
Bạn Đang Xem: Mắm tép Gia Viễn – Đặc sản ẩm thực Ninh Bình
Người dân tại Gia Viên có cuộc sống thuần nông, quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Từ lâu vì cuộc sống khó khăn nên người dân đã nghĩ tới việc tích trữ tép để có thể ăn suốt cả năm, vì mùa vụ tép khá ngắn, qua mùa rồi thì sẽ không có để đánh bắt nữa. Dần dần những thế hệ tiếp nối nhau, tạo nên những công thức truyền thống để ủ mắm tép – món ăn ngày nay đã trở thành đặc sản nức tiếng xa sắp. ‘
Với địa thể đặc trưng, những khu vực đồi núi làm nên một Ninh Bình nên thơ. không những thế là lịch sử nghìn đời với những triều đại lựa chọn Hoa Lư làm kinh đô. vì vậy nơi đây có những điều kiện vô cùng thuận lợi để phát triển du lịch, mang ẩm thực truyền thống tới sắp hơn với cả khách du lịch trong nước và quốc tế. Nhờ vậy món mắm tép Gia Viễn cũng ngày càng nức tiếng xa sắp, mang đậm hồn quê của người Cố đô.
Xem thêm: Top 8 món ngon đặc sản Ninh Bình làm say lòng bao du khách
Đặt chân tới vùng đất Gia Viễn bạn sẽ thấy món mắm tép trong mỗi bữa ăn hàng ngày của người dân tại đây. Hầu hết mỗi gia đình khi tới mùa tép sẽ đều mua một lượng lớn về, tự mình ngâm ủ theo công thức riêng, rồi đổ vào từng can, từng chai ăn quanh năm.
Xem Thêm : Top 8 Địa chỉ bán mứt ngon, uy tín nhất Hà Nội
Món ăn này được chế biến rất đơn thuần, có thể sử dụng để nêm nếm những món khác, cũng có thể đơn thuần là chưng lên hoặc hấp cơm rồi thưởng thức ngay. Người dân tại Ninh thông thường chỉ ăn đơn thuần là cho một chén mắm, đập thêm hành khô, tỏi phi thơm, rồi cho mắm vào chưng, thêm chút lá gừng cho thơm. tương tự rồi ăn kèm với cơm trắng là đã có bữa cơm vừa giản dị, mộc mạc mà vẫn vô cùng thơm ngon.
Người dân tại Gia Viễn không người nào biết món mắm tép đã có từ khi nào, nhưng trong tiềm thức người nào cũng nhớ ngay từ khi còn bé đã thấy bố mẹ, anh chị em sáng đi riu tép, chiều về rửa sạch rồi ủ mắm để ăn dần. Đời này truyền qua đời kia, mỗi nhà lại có một cách ủ khác nhau, nhưng đa phần đều làm như một thói quen, năm nào cũng ủ nên chẳng cần cân đo đong đếm quá cầu kỳ.
những bước ủ mắm tép Gia Viễn thì hầu như người nào cũng biết: sơ chế tép, rang thính, ủ mắm… Thế nhưng để làm được mắm ngon thì đòi hỏi tay nghề phải cao, phải có bí quyết riêng. đơn thuần như việc rang thính thì phải để lửa thật nhỏ, thậm chí là chỉ để than hồng, rồi ngồi đảo đều tay, đợi cho gạo từ từ chuyển vàng tương tự thì thính mới thơm mắm mới ngon. Chứ không thể để lửa to khiến gạo nhanh cháy, đậm màu, có vị đắng thì chắc chắn sẽ có một mẻ mắm chất lượng thấp.
Ngày xưa việc riu tép là việc của mỗi nhà, tới mùa là người nào cũng ra đồng đi riu tép, rồi mang về nấu bếp, ủ mắm. Để riu được tép sẽ phải đi 2 người, thường sẽ là hai vợ chồng, người chồng đi riu, vợ ngồi trên bờ đợi chồng mang từng mẻ tép lên rồi rửa sạch rong rêu. Cứ tương tự từng mẻ tép sạch sẽ được cho vào giỏ, khi nào đầy giỏ thì hai vợ chồng về.
Thế nhưng ngày nay do kinh tế phát triển, công việc ngày càng nhiều. vì vậy thường đàn ông sẽ có rất nhiều việc khác, riu tép chủ yếu chỉ còn phụ nữ làm. Để đánh được rất nhiều tép thì phải đi từ sáng sớm tinh sương, trời còn mát mẻ, chỗ nào nhiều rong rẻ, rong trơn thì chỗ đó tép sẽ nhiều và ngon hơn.
Hàng năm mùa tép vào khoảng tháng 11 tới tháng 12, nước đục nên sẽ đánh được rất nhiều tép. Gặp những người đã lành nghề, nhanh tay thì ngày có thể riu được 3 tới 5kg tép tươi, với giá bán dao động trên dưới 100.000 đồng/ký thì đây cũng là nguồn thu nhập khá hấp dẫn cho nông gia. Tuy nhiên công việc này cũng rất vất vả, ngâm mình dưới nước suốt 6, 7 tiếng đồng hồ, nhất là vào mùa đông thì rét buốt căm căm.
Xem Thêm : Bánh đa quạt Phúc Hạ
Lượng tép thu được người dân có thể mang ra chợ bán cho những gia đình không đi riu tép được hoặc bán cho những cơ sở chuyên sản xuất mắm tép Gia Viễn. ngày nay tại đây có rất nhiều cơ sở chế biến mắm nổi tiếng, bán đi khắp những tỉnh thành trong cả nước. những cơ sở kinh doanh chủ yếu vẫn làm theo công thức gia truyền, chế biến những bước thủ công để giữ được hương vị mắm tép truyền thống. Nhờ những cơ sở này mà người dân địa phương có công việc để làm, có nguồn thu nhập ổn định hơn, đóng góp không nhỏ cho kinh tế, dần dần kế bên làm nông, những gia đình có thêm thu nhập, giúp mức sống được nâng lên.
Xem thêm: Gỏi cá nhệch Ninh Bình – Từ món dân dã tới đặc sản trứ danh
nếu như tới Gia Viễn du lịch, bạn sẽ thấy rất nhiều nơi bán món mắm truyền thống này. những thương hiệu mắm Gia Viễn chủ yếu cũng là những thương hiệu của người dân địa phương, nên hương vị cũng không khác biệt nhau nhiều. Tuy nhiên để có rất nhiều sự lựa lựa chọn hơn, không chỉ mua được mắm tép mà còn mua những món ngon Ninh Bình khác nữa thì bạn có thể ghé chợ Điểm. Đây là khu chợ khá nổi tiếng tại Gia Tiễn, Gia Viễn, chợ phiên sẽ vào ngày ngày 2 và ngày 8 hàng tháng. Chợ phiên bày bán vô số mặt hàng, không khí mua sắm rất sôi động.
Khu vực bán mắm tép thường nằm trong những sạp bán đồ khô với đủ loại: cá khô, mực khô, những loại hải sản khác. Người bán là những người Ninh Bình chính gốc, rất thân thiện, sắp gũi, họ sẽ nhiệt tình tư vấn cho bạn lựa chọn được loại mắm ngon, còn giúp bạn tìm thêm những đặc sản của Ninh Bình khác để mang về làm quà. Mắm tép ăn cùng thịt dê cơm cháy thì quá đúng bài, đảm bảo bạn sẽ nhớ mãi không quên hương vị Cố đô này.
Một trong những sạp bán mắm tép Gia Viễn ngon nhất phải kể tới sạp của bà Hào. Bà là một người phụ nữ phúc hậu, đã làm nghề ủ mắm và bán mắm hơn nửa đời người. Bà ủ mắm bán quanh năm, mắm do bà tự ủ nên đảm bảo về chất lượng và hương vị không lẫn đi đâu được. Bà kể mắm của bà không bán đại trà, chủ yếu bán cho người quen. Có những đợt hàng khách đặt cả 5 lít 10 lít đi làm quà cho bạn bè, đồng nghiệp, bà cũng khắc phục được. nếu như trò chuyện thêm bạn còn sẽ biết được kinh nghiệm của bà khi lựa chọn tép, tép thế nào là ngon để muối được mắm chất lượng. Những câu chuyện giản dị này sẽ làm cho chuyến đi của bạn ý nghĩa hơn rất nhiều đó.
Trên đây là một vài thông tin về món mắm tép Gia Viễn mà MIA.vn muốn mang tới cho du khách. hy vọng nếu như có thời cơ tới Ninh Bình bạn sẽ mua được món mắm tuyệt hảo này về cho người thân, bạn bè nhé.
Trang chủ: Đặc sản Việt Nam
Đặc sản khu vực: Đồng Bằng Sông Hồng