Miền quê hiền hòa ven sông Hồng vốn được biết tới là vùng đất của lịch sử và văn hóa, vượt trội nhất là di tích chùa Keo. Làng Keo còn nức tiếng xa sắp với đặc sản lúa nếp hoa vàng – niềm tự hào của người dân từ bao đời nay.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Kết tinh một vùng đất
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Rượu Keo được sản xuất từ lúa nếp hoa vàng là đặc sản mang trọn vẹn hồn cốt của nơi sản sinh ra nó. Nói về rượu Keo không thể không lần giở lại lịch sử, địa chí làng Keo. Sử sách ghi lại, chùa Keo (Thần Quang Tự) ban đầu có tên là Nghiêm Quang, được Thiền sư Không Lộ xây dựng từ năm 1067 tại làng Giao Thủy (tên nôm là làng Keo) hữu ngạn sông Hồng. Năm 1611, một trận lũ lớn đã cuốn trôi cả làng mạc lẫn ngôi chùa. Một phòng ban dân làng Keo dời sang tả ngạn sông Hồng, lập làng Dũng Nhuệ trên đất Thái Bình và dựng lên chùa Keo – nay là một trong những ngôi chùa cổ nổi tiếng nhất Việt Nam.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Làng Dũng Nhuệ ngày nay là địa phận của HTX DVNN Hành Dũng Nghĩa (xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư), gồm 3 thôn Hành Dũng Nghĩa, Dũng Nghĩa, Dũng Nhuệ nhưng tới nay người dân vẫn quen gọi làng Keo, nghe dân dã, thân yêu. Nghe dân làng kể, vùng đất chân đê sông Hồng này có điều kiện tự nhiên là đồng đất chua trũng, chỉ thích hợp trồng cấy giống nếp cái hoa vàng. Loại nếp này chỉ được trồng vào vụ mùa nên dân làng Keo xưa cho tới nay có thêm nghề nấu rượu làm kế sinh nhai. Rượu Keo chở hương vị lúa nếp quê hương cũng là chở theo cả lịch sử, sự sống của đất và người làng Keo.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Niềm tự hào của quê hương
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Xem Thêm : Bánh lòng Kinh Môn món bánh dân dã của Hải Dương » toàn cầu Ẩm Thực
Ðến làng Keo, hỏi bất cứ người nào về lúa nếp hoa vàng, về rượu Keo, ta có thể nghe họ nói về đặc sản quê mình say sưa, đầy tự hào. Bà Phạm Thị Hòa (thôn Hành Dũng Nghĩa) cho biết: Gạo nếp làng Keo, rượu làng Keo vừa rẻ, vừa thơm ngon, gạo thật, men thật. Rượu không cần phải mang đi đâu rao bán, khách tự vấn tiếng mà tìm về mua. Nhà tôi, người thân, người quen ở những tỉnh xa yêu mến rượu của làng, vẫn thường xuyên gửi mua. Ông Ðỗ Biên Thùy (thôn Thiện Long) tuy không còn sinh sống ở làng nữa nhưng vẫn luôn gắn bó với mảnh đất nơi ông sinh ra và lớn lên: Làng Keo chúng tôi tự hào có lịch sử văn hiến lâu đời, truyền thống đấu tranh cách mệnh anh hùng và có nghề cấy lúa nếp hoa vàng và nấu rượu cựu truyền.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Truyền qua bao thế hệ, những người làm nghề ngày nay dù bị mất ưu thế cạnh tranh về năng suất, giá cả với những loại rượu khác trên thị trường sử dụng men Trung Quốc, men vi sinh kém chất lượng nhưng không người nào vì vậy mà đánh đổi tiếng tăm ông cha truyền lại. Mọi nguyên liệu, quá trình được bảo đảm chất lượng theo đúng truyền thống. Gạo của làng được đem nấu thành cơm rồi ủ với men làm từ 36 vị thuốc Bắc khoảng 2 – 3 ngày, có khi tới 1 tuần, sau đó trộn với nước từ 10 – 20 ngày, thậm chí 25 ngày mới đem nấu. Khi nấu phải canh lửa đều, canh nước nóng vừa… Qua những quá trình tỷ mỷ, đòi hỏi lắm công phu, ta có rượu Keo trong như nước mưa, thơm hương lúa nếp, vị ngọt và êm.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Thương hiệu cho rượu quê
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Theo đồng chí Phạm Xuân Cường, Phó chủ toạ UBND xã Duy Nhất, trong khoảng 1.000 gia đình thuộc HTX DVNN Hành Dũng Nghĩa thì có hàng trăm gia đình chuyên cấy lúa nếp hoa vàng nhưng cả xã chỉ có sắp 40 hộ duy trì nghề nấu rượu truyền thống. Tuy nhiên, hầu hết những hộ đều nấu thủ công, nhỏ lẻ, chỉ có vài hộ đầu tư máy móc hiện đại.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Chị Nguyễn Thị Nguyệt (thôn Hành Dũng Nghĩa) chia sẻ: Tôi nấu mỗi lần một nồi 10kg gạo, được khoảng 5 – 7 lít rượu. Khách hàng có cả trong làng, trong tỉnh tới những tỉnh phụ cận, nấu tới đâu bán hết tới đó nhưng cũng chỉ lãi được hơn 1 triệu đồng/tháng. Anh Nguyễn Văn Mưu (thôn Hành Dũng Nghĩa) là hộ duy nhất có hệ thống nấu rượu hiện đại. Ðược biết, từ năm 2008, vợ chồng anh quyết tâm đầu tư hơn 150 triệu đồng để mua những loại máy xay, xát, máy nấu cơm, máy nấu rượu, máy khử, lọc chạy bằng điện, đồng thời xây nhà hầm để rượu có điều hòa nhiệt độ, từ đó chủ động được sản xuất và tăng chất lượng, năng suất tăng gấp đôi. Rượu bán đi những tỉnh, thành phố, thậm chí vào tận miền Nam. Rượu nấu để được cả năm, nhà anh Mưu có thể trữ được tới 15.000 lít rượu. Rượu để lâu càng chất lượng, giá bán có thể lên tới 40.000 – 52.000 đồng/lít. Nhờ đó, thu nhập của gia đình đạt khá.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Tuy vậy, đa phần những hộ nấu rượu đều giống chị Nguyệt, một tháng nấu trung bình vài trăm lít rượu và chỉ nấu vào mùa lạnh. Mùa nóng rượu bị chua, không nấu, ủ được nên những hộ nấu chừng mực, nấu tới đâu bán tới đó. Dịp nấu và tiêu thụ mạnh nhất là vào những tháng cuối năm, dịp tết âm lịch. Giá bán trung bình khoảng 35.000 đồng/lít. Rượu Keo được bán rộng rãi trong và ngoài tỉnh, được người tiêu sử dụng tin tưởng, đánh giá cao song chưa có nhãn mác, thương hiệu nên giá cả chưa tương xứng với chất lượng. Nghề nấu rượu chưa thực sự đem lại trị giá kinh tế cao. Vì vậy mà ngày nay thế hệ trẻ rất ít người theo nghề truyền thống này.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Bà Tạ Thị Nhâm (thôn Hành Dũng Nghĩa) đã nấu rượu hơn 50 năm. Năm nay 70 tuổi, bà vẫn cùng chồng là ông Nguyễn Văn Dần duy trì nghề mà bà được mẹ truyền lại. Nhờ nghề mà bà nuôi những con lớn khôn. Bà bảo, những con tôi chẳng đứa nào muốn theo nghề. Còn tôi, còn sống thì còn làm. Cũng đau đáu với nghề của ông cha, anh Nguyễn Văn Mưu tâm sự: Tôi vẫn luôn tìm tòi, tham khảo, đúc kết kinh nghiệm để phối hợp giữ bí quyết nấu rượu cựu truyền và ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại giúp vừa tăng năng suất, chất lượng sản phẩm vừa bảo đảm vệ sinh môi trường, sức khỏe người nấu rượu. Ðể phát triển rượu Keo còn cần nhiều nghiên cứu, chuẩn bị, trước mắt, tôi mong được chính quyền tạo điều kiện vay vốn, mặt bằng để mở rộng quy mô sản xuất rượu phối hợp với cấy lúa nếp và chăn nuôi.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Ðồng chí Phó chủ toạ UBND xã Duy Nhất phân bua: Ðịa phương mong muốn được những cấp, những ngành quan tâm hướng dẫn, tạo điều kiện để sớm xây dựng thương hiệu cho rượu Keo, thành lập tổ, nhóm sản xuất tập trung, quy mô, từ đó phát triển kinh tế địa phương và đưa sản phẩm truyền thống mặn mà hương vị làng Keo ra thị trường trong nước và quốc tế.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Những ngày tết, chén rượu Keo nồng nàn hương lúa nếp lại đưa những người con Thái Bình trên khắp mọi miền quốc gia trở về với hồn cốt quê hương.
Xem Thêm : Tết về nhớ hương vị bánh khoai Thị Cầu
Bạn Đang Xem: Lúa nếp hoa vàng làng Keo
Mai Hiền
Trang chủ: Đặc sản Việt Nam
Đặc sản khu vực: Đồng Bằng Sông Hồng
