Rêu đá là đặc sản chỉ có ở vùng Tây Bắc, thường mọc bám vào những gờ đá nơi lòng suối. Rêu được chia thành 3 nhóm: “cui”, loại rêu mọc thành sợi như sợi tóc, màu khá sẫm; “cay”, loại rêu có sợi mọc rời rạc màu xanh và “tau”, loại rêu mọc thành từng mảng ở sông Đà, ao hoặc những khe suối, không bám chặt vào đá như những loại rêu kia, khi thu lượm người ta thường sử dụng thanh tre gạt rêu vào rổ. Từ những đám rêu bám vào gờ đá nơi lòng suối, người Thái chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn bằng cách xào, hấp, luộc hay nướng.
Trước khi chế biến rêu đá phải đập dập để loại bỏ tạp chất. Ảnh: xuhuongdulich
Rêu đá mọc theo mùa từ tháng 9, 10 âm lịch tới hết tháng 5. những bờ suối quanh khu vực Văn Chấn, Nghĩa Lộ, (Yên Bái), Tuần Giáo, Mường Chà (Điện Biên) và sông Đà ở Lai Châu có rêu đá tươi non nổi tiếng. Không người chăm cấy nhưng năm nào cũng vậy, rêu tự mọc lên từ tất cả những hòn đá trong suối như một quy luật tự nhiên. Để rồi vào những ngày nắng ấm, những cô gái Thái rủ nhau đi lấy rêu đem về chế biến thành món ăn truyền thống của dân tộc.
Bạn Đang Xem: Lên Điện Biên đừng quên thưởng thức món rêu đá, sản vật quý của đất trời Tây Bắc
Rêu đá có thiết chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, trong đó đơn thuần nhất là canh rêu đá. Trước khi chế biến rêu được đặt trên thớt hoặc hòn đá có mặt phẳng, sử dụng chày gỗ đập nhiều lần cho nát hết tạp chất bám trên rêu, rồi rửa sạch để không còn cát sạn. Sau đó rêu được cắt thành từng đoạn nhỏ, thả vào nước luộc gà hoặc xương hầm tới khi chín tới sẽ dậy lên hương thơm hấp dẫn. Lên những bản người Thái, thưởng thức bát canh rêu đá sốt dẻo trong tiết trời se lạnh mới thấy cái thú ẩm thực độc đáo của vùng cao Tây Bắc.
Rêu nướng trên than hồng có hương thơm phức. Ảnh: hoangsa.org
Xem Thêm : Nham trám, món đặc sản làng quê Thái Nguyên, nói tên ra nhiều người phát thèm ngay tức khắc
Với những mẻ rêu non người Thái thường sử dụng để chế biến nộm. Sau khi rửa sạch rêu cho vào chõ đồ cho chín tới rồi trộn cùng súp, mì chính và những gia vị như gừng, mùi, “mắc khén” (hạt tiêu rừng). Người thích ăn cay có thể cho thêm ớt nướng giã nhỏ. Ở Tuần Giáo, Mường Chà (Điện Biên), rêu lấy từ dòng Nậm Mức, Nậm Mu còn được làm nộm sống, ăn rất giòn và đằm vị.
So với hấp, luộc hay xào, rêu nướng vẫn là thơm ngon nhất. Người Thái có thể sử dụng rêu nướng không với những loại dong, lá chuối hoặc nướng cùng cá suối, thịt lợn, thịt gà và ớt. đơn thuần và hợp khẩu vị của nhiều người là món rêu nướng trên than hồng. lựa chọn loại rêu dài bằng ngón tay trộn cùng muối, ớt, rau mùi, hành, sả, “mắc khén” bọc trong lá chuối đã được hơ nóng cho mềm và tránh rách, rồi nướng trên than hồng cho tới khi xém lớp lá bên ngoài.
Xem Thêm : Thưởng thức muối kiến vàng Gia Lai thơm ngon nức tiếng
Rêu đá nướng giúp thân thể lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt. Ảnh: ttvnol
Nhiều nơi còn sử dụng ống nứa non thay lá chuối nên rêu nướng có vị ngọt đặc trưng. Sau khi nướng rêu đá mỏng tang, giòn, và thơm ngon hết sảy. Người ăn chơi nhâm nhi rêu đá nướng với rượu sán lùng, người sử dụng bừa lại ăn kèm rêu đá nướng với xôi đồ thơm phức. Theo kinh nghiệm dân gian, rêu đá nướng giúp thân thể lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt, hạ huyết áp và nhiều chứng bệnh mãn tính khác.
Rêu đá sau khi hái có thể bảo quản tươi được từ 2 – 3 ngày. Tuy nhiên là món đặc sản chỉ có theo mùa nên nhiều gia đình thường lấy rêu non về phơi khô để dành ăn dần hoặc sử dụng trong những dịp trọng đại như cưới hỏi, lên nhà mới hay lễ hội. Cũng vì số lượng có hạn nên rêu đá thường chỉ đủ sử dụng trong nhà mà không rao bán. do vậy, nếu như muốn thưởng thức đặc sản dân dã vô tiền khoáng hậu này, buộc lòng bạn phải “vi hành” một chuyến lên Tây Bắc.
Trang chủ: Đặc sản Việt Nam
Đặc sản khu vực: Tây Nguyên
